2012 İlk Yarıyıl’da Hane Harcamaları Yüzde 13 Arttı
Hane içi tüketimde 2012’nin ilk altı ayında geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 13’lük büyüme yaşandı. Bir önceki aya göre hane tüketimi cari fiyatlarla yüzde 3 arttı. İlk altı ay sonunda en fazla büyüme kaydeden kategori Alkollü İçecekler oldu. Yüzde 21’lik bir büyüme yakalayan alkollü içecekleri yüzde 20 ile yağlar kategorisi izledi.
Temizlik Ürünlerinde Ortalamanın Üzerinde Büyüme...
İlk altı ay sonuçlarına göre Temizlik Ürünleri yüzde 15’lik büyüme ile en fazla büyüme kaydeden segment oldu. Bu segmentteki büyümenin lokomotif ürün grupları ise sırasıyla Bulaşık Deterjanları, Ev Temizliği araçları ve Çamaşır Yumuşatıcıları. Haneler geçen sene aynı dönemde temizlik ürünlerine 6 ayda ortalama 82 TL harcamışken, bu sene hane başına 92 TL harcadılar.
Gıda ve İçecekler segmenti ise Hızlı Tüketim içindeki payının ağırlıklı olmasının etkisi ile FMCG büyümesini belirlemeye devam ediyor. İlk beş ay karşılaştırmasında Gıda – İçecekler cari fiyatlarla yüzde 13 büyüdü. Gıda segmentinde öne çıkan ürün grupları ise Sos, Helva, Ketçap ve Mayonez oldu. Geçen sene aynı dönemde bir hane gıda harcaması için 6 ayda 196 TL ayırırken, 2012 senesinde bütçelerinden 205 TL’yi gıda harcamaları için kullandılar.
Kişisel Bakım segmenti ise ilk beş ayı yüzde 10’luk bir büyüme ile kapatmayı başardı. Buradaki büyüme ise Kağıt ürünleri kaynaklı. Kağıt ürünleri yüzde 25 büyüme ile kategori büyümesini yukarıya çekmeyi başardı. Bebek Islak Mendilleri ve Bebek Pudraları sektörleri de yüzde 20 büyüme oranını yakalayarak dikkat çekti.
Marmara ve İç Anadolu Öne Çıkan Bölgeler...
Bölgeler detayında Marmara ve İç Anadolu bölgeleri ortalamanın üzerinde büyürken, Ege ve Karadeniz bölgeleri ortalamanın altında bir büyüme temposu ile ilk altı ayı geride bıraktılar. Marmara bölgesinde haneler ilk altı ayda hızlı tüketim ürünlerine harcadıkları ortalama parayı geçen seneye göre yüzde 12 arttırdılar. İç Anadolu bölgesinde yaşayan haneler yüzde 11’lik artış ile ikinci sırada yer aldılar. Buna karşılık Ege bölgesinde yaşayan haneler ise ortalama harcamalarını yüzde 7 arttırarak, Türkiye ortalamasının altında kaldılar.
Büyümenin Lokomotifleri: Yerel Zincirler ve İndirim Marketleri
Yerel Zincirler yüzde 34, İndirim Marketleri ise yüzde 23 büyüme ile Türkiye ortalamasının üzerinde büyüme ile ilk altı ayın öne çıkan perakendeci kanalı oldular. Buna karşılık bakkallar en kötü büyüme performansını gösteren perakendeci tipi olmaya devam ediyor. Bakkallardaki pay kaybının esas nedeni daha az hane tarafından alışveriş yapılması. Geçen senenin aynı dönemine göre bakkaldan alışveriş yapan haneler bakkallarda harcadıkları parayı yüzde 12 arttırdılar. Buna karşılık geçen senenin ilk altı ayına göre bakkaldan alışveriş yapan hane sayısı yüzde 7 oranında azaldı. Bu durumda bakkalları Türkiye ortalamasının altında büyüme performansı sergilemesine neden oldu. Yerel zincirden alım yapan hane sayısı yüzde 13 artarken, indirim marketlerinden alışveriş yapan hane sayısı da yüzde 7 oranında arttı. Yerel zincirler ve indirim marketleri paylarını bir puanın üzerinde arttırmayı başardılar.
Haneler geçen senenin ilk 6 ayında Yerel zincirlerden yaptıkları alışverişlerde tek seferde ortalama 16 TL harcamışken, bu sene bu rakam 17 TL’ye çıktı. Ulusal zincirlerde ise haneler 20 TL olan ortalama sepet değerlerini 2012 senesinde 21 TL’ye çıkarttılar.
A101’in Ayak Sesleri...
İlk altı ay sonunda A101, BİM ve Kiler dikkat çekici büyüme oranı yakalamayı başlayan marketler oldu. A101 ve Kiler büyümesindeki ana etken bu marketlerden alım yapan hane sayısının artması iken BİM büyümesini gelen hanelerin BİM’de daha fazla para harcamasına borçlu. Benzer şekilde Türkiye ortalamasının üzerinde bir büyüme rakamı ile ilk altı ayı geride bırakan Migros ta, hanelerin Migros’ta daha fazla para harcaması sayesinde bu büyüme oranını yakalamayı başardı.
Düşük Gelirli Haneler payını arttırdı...
Yüksek gelir grubundaki haneler ayda 23 defa market ziyareti yaparlarken, en düşük gelir grubuna mensup hanelerde bu sayı 19. İlk altı ay sonunda yüksek gelir ve ses grubuna mensup hanelerin toplam harcama içerisindeki payı düşerken, düşük gelir ve ses sahip hanelerin payı arttı.
Enflasyon
2012 Haziran ayında enflasyon (TÜFE) aylık bazda yüzde 0.90 düştü. Haziran ayında en yüksek artış yüzde 1.92 ile haberleşme grubunda gerçekleşti. Haziran 2011-Haziran 2012 yıllık enflasyon değeri yüzde 8.28 oldu.
2012 yılında enflasyonun tek haneli rakamlara çekilmesi Merkez Bankasının temel uğraşılarından biri. Merkez Bankası’nın 2012nin ilk çeyrek enflasyon öngörüsü yüzde 10 seviyelerinde idi ve bu tahmin gerçekleşti. Nisan ayı enflasyon değerinin yüksek çıkması piyasalarda sıkıntı yarattı. Mayıs ve Haziran enflasyon değerlerinin beklenenden daha iyi gelmesi herkesi rahatlattı.
Güven Endeksleri
Sektörel Güven Endeksleri Haziran 2012 verilerine göre, gelecek 3 aya yönelik Hizmet sektöründe talep, Ticaret sektöründe ise iş hacmi ile ilgili beklentilerde sırasıyla yüzde 5.6’lık ve 5.9’luk düşme var. İnşaat sektöründe iş hacmi ile ilgili beklentilerde de Mayıs verilerine göre yüzde 2,5’luk düşme var. Güven endekslerindeki gelişmeler de ekonomide büyümenin yavaşladığını teyit etmeye devam ediyorlar.
HSBC Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Haziran ayında bir önceki aya göre hafif bir yükseliş gösterdi ve 50,2 den 51,4 e yükseldi. 1
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 4,6 artarak 96.32 düzeyine yükseldi. Bu artışa rağmen Endeks 2011 yılının Haziran ayına göre yüzde 9.25 düşük seviyede.
1. PMI 50 seviyesinin üstünde ise pozitif kabul ediliyor.