Peiling: Inflatie | WK in Qatar | Klimaatverandering

Lage inkomens steeds vaker in de knel door stijgende inflatie: één op de zes slaat maaltijden over

Terwijl de inflatie over het hoogtepunt heen lijkt te zijn, blijven de zorgen om prijsstijgingen vooralsnog onverminderd aanwezig. Dat blijkt uit de nieuwe Maatschappelijke Barometer van de maand november. Nog steeds geven vier op de vijf Nederlanders aan zich zorgen te maken over de stijgende inflatie in Nederland. Ook blijft driekwart van de Nederlanders zijn uitgavenpatroon aanpassen. 
 

Ondanks dat de zorgen over de stijgende inflatie tussen de verschillende inkomensgroepen vergelijkbaar zijn, loopt de daadwerkelijke impact voor deze groepen steeds verder uiteen. Nederlanders met een laag inkomen blijven in toenemende mate hun uitgaven aanpassen (oktober 66%; november 75%) en bijna zeven op de tien Nederlanders met een laag inkomen (69%) hebben meer moeite met rondkomen, een stijging sinds de meting in oktober (64%).

Onder Nederlanders met een hoger inkomen heeft nu bijna de helft (46%) zijn uitgaven aangepast door de inflatie. Dit lag in oktober een stuk hoger, toen gaven bijna zes op de tien Nederlanders met een hoog inkomen (57%) aan hun uitgavenpatroon aangepast te hebben. 

Nederlanders besparen vooral op de energierekening: door korter te douchen, door de verwarming lager te zetten of helemaal uit te zetten en door in zijn algemeenheid minder energie te gebruiken.

Nederlanders besparen het minst vaak door maaltijden over te slaan (7%), maar onder Nederlanders met een laag inkomen ligt dit aandeel een stuk hoger. Van deze inkomensgroep slaat één op de zes Nederlanders (15%) maaltijden over vanwege de inflatie. 
 

Omstreden WK in Qatar van start; Nederlanders verdeeld

Eind november vond de aftrap van het WK voetbal in Qatar plaats, waarbij de aanloop voornamelijk in het teken stond van de erbarmelijke arbeidsomstandigheden en geschonden mensenrechten van de arbeiders. Nederlanders zijn verdeeld over hoe zij hiermee omgaan; terwijl iets meer dan één op de tien Nederlanders (13%) aangeeft met plezier naar het WK voetbal te kijken, zegt ongeveer eenvijfde van de Nederlanders (22%) dat nu het WK er toch is, ze net zo goed kunnen kijken. Een vergelijkbaar aandeel (21%) kijkt wel, maar doet dit vanwege de misstanden in Qatar met een ongemakkelijk gevoel. 

Eén op de tien Nederlanders (8%) zal dit WK niet kijken vanwege de misstanden in Qatar. 
Daarmee lijkt de ‘Oranjekoorts’ langzaamaan toe te nemen, want zowel in juli, als in oktober zei nog een kwart van de Nederlanders het WK niet te gaan kijken vanwege de arbeidsomstandigheden in Qatar*. 
Vooral onder jongeren (18-24 jaar) is het WK voetbal erg in trek; bijna eenvijfde van de jongeren (19%) kijkt met veel plezier naar het WK voetbal, waar dit percentage onder ouderen (55-69 jaar) een stuk lager ligt (9%).  
 
*Vraagstelling in juli/oktober luidde anders, namelijk: In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling?: Vanwege de arbeidsomstandigheden in Qatar zal ik zelf het WK voetbal niet kijken.

Klimaatverandering blijft reden tot zorg voor merendeel van de Nederlanders

 Op 20 november vond de 27ste editie van de Klimaattop (COP27) plaats in Egypte, waar een akkoord gesloten werd voor de oprichting van een fonds voor klimaatschade. Maar hoe denken Nederlanders over klimaatverandering? 
Onze data laten zien dat klimaatverandering voor Nederlanders al maanden behoort tot een van de belangrijkste politieke thema’s. Toch varieert de manier hoe Nederlanders hier naar kijken behoorlijk. Bijna een kwart van de Nederlanders (23%) vindt dat klimaatverandering problematisch is, maar dat er nog genoeg tijd is om in te grijpen, tegenover eenderde (36%) die aangeeft dat klimaatverandering zich in een kritieke fase bevindt; de wereld nu moet handelen.

Voor 10% van de Nederlanders komt dit zelfs niet meer op tijd; zij geven aan dat het te laat is om de gevolgen van klimaatverandering nog tegen te gaan. 
Eén op de vijf Nederlanders (18%) denkt daar anders over: ondanks dat klimaatverandering een punt van aandacht is, is het grotendeels overdreven en voor 5% is klimaatverandering zelfs helemaal geen zorg.  

Onderzoeksverantwoording 

De data genoemd in dit persbericht zijn gebaseerd op onlineonderzoek van Ipsos onder representatieve steekproeven van circa n=1.000 stemgerechtigde Nederlanders. Afwijkingen tussen de samenstelling van de steekproeven en de samenstelling van de Nederlandse stemgerechtigde bevolking op de kenmerken leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de laatste landelijke verkiezingen (de Tweede Kamerverkiezingen van 2021) zijn door middel van een weging gecorrigeerd. De meest recente peiling werd uitgevoerd tussen 25 en 28 november 2022 onder n=1.040 Nederlanders. Voor de verschillende inkomensgroepen wordt de volgende uitsplitsing gehanteerd: lage inkomens: beneden modaal; middeninkomens: (bijna) modaal tot twee keer modaal; hoge inkomens: meer dan twee keer modaal.

Meer informatie

Deze peiling is onderdeel van de maandelijks terugkerende Maatschappelijke Barometer. 

Neem voor meer informatie over dit onderzoek contact op met Sjoerd van Heck ([email protected]).