Verkiezingsonderzoek Provinciale Statenverkiezingen 2019

Op 20 maart 2019 waren de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Zoals gebruikelijk bij verkiezingen voerde Ipsos in opdracht van de NOS onderzoek uit naar stemgedrag van de Nederlandse kiezer.

Lees hieronder een greep uit de resultaten of download het hele rapport hier

Verkiezingsonderzoek

 

Utrecht

Twee dagen voor de verkiezingsdag vond de aanslag in Utrecht plaats. Uit ons onderzoek bleek dat een beperkt deel van de kiezers, en dan met name stemmers die bij deze verkiezing op PVV en Forum voor Democratie stemden, aangeven dat hun partijkeuze is beïnvloed door de gebeurtenissen in Utrecht. 

 

Forum voor Democratie, PVV en SP stemden tegen het kabinet

In aanloop naar de verkiezingen was de grote vraag of het kabinet zijn meerderheid zou behouden in de Eerste Kamer. Uit de uitslag bleek al snel dat ze deze meerderheid waarschijnlijk kwijt zijn. Wij onderzochten of er kiezers waren die hun stem zagen als een stem vóór of tegen het kabinet. Vooral de stemmers die op Forum voor Democratie, PVV en SP hebben gestemd, gaven aan dat ze tegen het kabinet stemden. 

 

Forum voor Democratie profiteert het meest van verschuivingen

Bij elk verkiezingsonderzoek kijken we ook naar de verschuivingen van kiezers tussen de partijen. Vooral de PVV ziet bij deze verkiezing veel van hun Tweede Kamer achterban, vertrekken naar een andere partij. Maar ook een deel van de achterban van D66 en SP is bij deze verkiezing overgestapt naar een andere partij. PvdA en GroenLinks zien relatief de minste verschuivingen van hun kiezers naar een andere partij.
Forum voor Democratie, één van de grote winnaars bij deze verkiezingen, profiteert het meest van de verschuivingen. 80% van hun kiezers koos in 2017 nog voor een andere partij. Met name PVV, VVD en CDA zijn kiezers verloren aan Forum voor Democratie.

 

Andere resultaten:

  • Voor slechts ongeveer 1/5 van alle kiezers spelen louter overwegingen op het gebied van provinciale politiek een rol bij hun stemkeuze.
  • Landelijke media en online kieshulpen worden vaak geraadpleegd door kiezers. 1 op de 5 kiezers zegt zich niet te hebben laten informeren.
  • Klimaat was bij deze verkiezing een belangrijke scheidslijn, blijkt ook uit onze data
  • Onder de GroenLinks-kiezers is een forse oververtegenwoordiging van hoogopgeleiden en kiezers zijn iets jonger dan de gemiddelde Nederlander. 
  • Forum voor Democratie-kiezers zijn vaker middelbaar opgeleid  dan de gemiddelde Nederlander, 60% bestaat uit mannen en met name 65-plussers zijn oververtegenwoordigd.

 

Onderzoeksverantwoording

  • De gegevens in dit rapport zijn gebaseerd op online verkiezingsonderzoek van Ipsos in opdracht van de NOS onder een representatieve steekproef van 2.848 stemgerechtigde Nederlanders.
  • Afwijkingen tussen de samenstelling van de steekproef en de samenstelling van de Nederlandse stemgerechtigde bevolking op de kenmerken leeftijd, geslacht,opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de laatste landelijke verkiezingen (de Tweede Kamerverkiezingen 2017) zijn door middel van een weging gecorrigeerd. 
  • De onnauwkeurigheidsmarges bij dit onderzoek (uitgaande van een betrouwbaarheidsinterval van 95%) lopen uiteen van ongeveer 0.5% tot 3%. 
  • De gegevens zijn verzameld op woensdag 20 maart 2019 (verkiezingsdag). Het onderzoek begon bij het openen van de stemlokalen en werd afgesloten op het moment dat de stemlokalen dicht gingen. 

Schrijver(s)

  • Sjoerd van Heck
    Sjoerd van Heck
    Onderzoeksadviseur - Ipsos I&O Publiek

Related news

  • Hoe nauwkeurig was de exitpoll?
    Politiek Nieuws

    Hoe nauwkeurig was de exitpoll? – Tweede Kamerverkiezing 2025

    Op 29 oktober 2025 was de Tweede Kamerverkiezing in Nederland. Ipsos I&O voerde – zoals Ipsos I&O dat al jaren doet – in opdracht van de NOS een landelijke exitpoll uit. De resultaten van deze exitpoll zijn door de NOS gepresenteerd op verkiezingsavond. De exitpoll kwam keurig overeen met de verkiezingsuitslag.
  • Hoe werkt een exitpoll? – Tweede Kamerverkiezing 2025

    Hoe werkt een exitpoll? – Tweede Kamerverkiezing 2025

    Ipsos voert bij vrijwel alle verkiezingen een exitpoll uit, zo ook bij de Tweede Kamerverkiezing van 29 oktober 2025. Maar hoe werkt een exitpoll eigenlijk? Op deze pagina leggen we dat uit.
  • Waarom wij peilen
    Peiling Nieuws

    Waarom wij peilen

    Zodra de verkiezingen naderen neemt de kritiek op peilingen toe. In dit opiniestuk betogen wij waarom wij peilen. Onze peilingen vervullen drie belangrijke functies: ze geven kiezers informatie voor strategische stemkeuzes, helpen media bepalen wie aandacht verdient, en bieden politieke partijen inzicht in kiezersvoorkeuren. Kritiek nemen we serieus, maar we blijven overtuigd van het democratische nut van betrouwbaar kiezersonderzoek. We presenteren geen voorspellingen, maar momentopnames die de belangrijke schakel vormen tussen politiek, media en burgers.