Ipsos Ramazan Dosyası
Ipsos Gündeme Dair ve Ipsos Hane Paneli çalışmasından derlenen bu haftaki bülten içeriğinde Ramazan ayı ile ilgili görüş, tutum ve davranış ölçümlemelerine yer verilmiştir.
Ipsos Hane Paneli verilerine göre Ramazan alışverişi 2024 yılında, önceki yıla kıyasla biraz daha Ramazan öncesi haftaya kaydı. “Ramazan’a hazırlık alışverişi” davranışına geri dönüş eğilimi gözlemlendi. Bayramda misafir ağırlama motivasyonuyla Ramazan’ın son haftası çikolata, ikramlık şeker, Türk kahvesi, toz-kesme şeker, kuruyemiş kategorileri daha fazla miktarda satın alındı.
Fiyat artışları Ramazan sofralarımızda da etkisini gösterdi. Ramazan döneminde yapılan hızlı tüketim ürünleri harcamalarındaki artış, enflasyonun üzerinde gerçekleşti.
Oruç tutma alışkanlığımız çok değişmiyor. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da her 10 kişiden sekizi oruç tutacağını belirtiyor. Ancak bu sene tüm Ramazan ayı boyunca tutacağını söyleyenlerin oranı düşerken belli günlerde tutacağını söyleyenlerin oranı artıyor.
Ramazan ayında giderlerin artacağı yönündeki görüşler geçen seneye göre yüksek.
Geçen senelerde de olduğu gibi alışveriş yapmış ya da yapmayı planlayanların oranı %70’e yakın. Ramazan ayına özel alışveriş yapmadığını / yapmayacağını söyleyen bireylerin (N:262) %58’i ekonomik nedenlerden dolayı özel bir alışveriş yapmadığını / yapmayacağını belirtiyor.
Geçen sene olduğu gibi bu sene de Ramazan ayı için alışveriş yapan ya da yapmayı düşünen kişilerin en çok tercih edeceği kanal, indirim marketleri. Ulusal zincirler ikinci sırada tercih edilen kanal ve 2025 yılında daha fazla tercih edildiği görülüyor.
Ramazan ayı için yapılan alışveriş sepetinde hurma, ilk sırada yer alıyor ve yapılan her 10 hurma alışverişinin yedisi Ramazan ayına özel yapılan bir alışveriş. Balık, hazır tatlılar, paketli atıştırmalıklar da Ramazan ayına özel olarak yapılan alışveriş ürünlerinin başında geliyor.
Ramazan ayında misafir ağırlama ritüelinden uzaklaşıyoruz. Daha önceki Ramazan aylarında misafiri olduğunu belirten bireylerin oranı %69 ve bu sene misafir çağıramayacağını söyleyenlerin oranı da %57.
2025 senesinde bir kurum ya da kişiye yardımda bulunmayı düşünenlerin oranı düşüyor. Yardım yapmayı düşünen kişilerin, tanıdığı bir kişiye yardım etme niyeti artıyor.
Eski Ramazan aylarındaki aile birlikteliği, arkadaşlık ve komşuluk en çok özlenen konular.
Uzman Yorumu:
Ramazan başlarken her yıl olduğu gibi, bu ay özelinde tüketici davranışlarının nasıl şekillendiğine yakından baktık. 14 bin hanenin tüketim alışkanlıklarını ve davranışlarını takip ettiğimiz Ipsos Hane Paneli verilerimizle geçtiğimiz iki senenin harcamalarını değerlendirdiğimizde, 2024’ün “Ramazan’a hazırlık alışverişi” davranışına geri dönüş eğiliminin olduğu bir yıl olduğunu görüyoruz. 2023’te Ramazan öncesinde belirgin bir harcama artışı yaşanmazken, 2024’te bireyler bu özel ay için hazırlık alışverişlerine yöneldi. Her iki yılda da Ramazan’ın son haftasında, bayramda misafir ağırlama motivasyonuyla çikolata, ikramlık şeker, Türk kahvesi, toz-kesme şeker ve kuru yemiş kategorilerinde alımlar arttı. Elbette ki fiyat artışları, Ramazan sofralarını da etkiledi ve bu dönemde yapılan hızlı tüketim ürünleri harcamalarındaki artış, enflasyonun üzerinde gerçekleşti.
Bu sene gerçekleştirdiğimiz Gündeme Dair araştırmamızda ise gördük ki oruç tutma alışkanlığı çok değişmedi. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da her on kişiden sekizi oruç tutacağını belirtiyor. Ancak bu yıl, tüm Ramazan ayı boyunca oruç tutacağını belirtenlerin oranı düşerken, belli günlerde oruç tutacağını söyleyenlerin oranı arttı. Ramazan ayında giderlerin artacağına dair endişeler, geçen yıla kıyasla daha yüksek. Ekonomik koşullar nedeniyle bu Ramazan'da zengin sofralar kurulamayacağını düşünenlerin oranı %66. Her on kişiden altısı, sahur ve iftar için yapılan harcamaların hane bütçesini zorlayacağını düşünüyor. Buna rağmen, Ramazan’a özel alışveriş yapanların oranı son üç yıldır %70 civarında seyrediyor. Özel bir alışveriş yapmadığını veya yapmayacağını belirten bireylerin %58’i ise bu durumun ekonomik nedenlerden kaynaklandığını söylüyor.
Geçen sene olduğu gibi bu sene de Ramazan ayı için alışveriş yapan ya da yapmayı düşünen kişilerin en çok tercih edeceği kanal, indirim marketleri. Ulusal zincirler ikinci sırada yer alıyor ve geçen yıla göre tercih edilme oranlarında artış görülüyor. Ramazan ayı için yapılan alışveriş sepetinin yıldız ürünü ise hurma. Her on hurma alışverişinin yedisi Ramazan ayına özel gerçekleşmiş. Balık, hazır tatlılar, paketli atıştırmalıklar da Ramazan ayına özel olarak yapılan alışveriş ürünlerinin başında geliyor.
Ekonomik durum Ramazan sofralarındaki buluşmaları da etkilemiş görünüyor. Eş, dost ve akraba ile bir araya gelinen Ramazan ayında misafir ağırlama ritüelinden bu yıl geçen yıla göre biraz daha uzağız. Ekonomik nedenlerle bu Ramazan'da iftar için misafir çağıramayacağını belirtenlerin oranı %57.
Bu yıl bir kurum ya da kişiye yardımda bulunmayı düşünenlerin oranında son iki seneye göre bir düşüş gözlemliyoruz. Yardım yaptığını ya da yapacağını belirtenlerin oranı %59 ve bu kişilerin yarısından fazlası tanıdıkları kişilere yardımda bulunacaklarını belirtiyor. Aile birliktelikleri, dostluk ve komşuluk ilişkileri, eski Ramazanlardan en çok özlenen değerler arasında yer alıyor. Dilerim bu Ramazan, sevdiklerimizle bir araya geldiğimiz, özenle hazırlanmış sofralarda samimiyet, sıcaklık ve sevgi dolu anlarla geçer.
Araştırma Künyesi:
Ipsos Gündeme Dair: Araştırma 18 yaş üstü İBBS 1 düzeyinde Türkiye nüfusu temsil eden 800 birey ile 17-25 Şubat 2025 tarihleri arasında online anket yöntemiyle (CAWI) gerçekleştirilmiştir.
Ipsos Hane Tüketim Paneli: Türkiye’yi temsil edecek şekilde seçilmiş 14.000 haneden oluşan bir örneklemden düzenli olarak veri toplanan bir araştırma olup hane içi satın alım verilerini içermektedir. Bu dosyadaki veriler 2019-2024 Ramazan’dan önceki bir hafta ve Ramazan dönemi sonuçlarını içermektedir.