Peiling: Beoordeling partijleiders | Coalitievorming |Stemzekerheid | Informatiebronnen verkiezingen

 

Populairste partijleiders dalen in waardering 

Met nog een week te gaan tot de verkiezingen en politici die zich volop in de media laten zien, wordt hun bekendheid steeds groter, zo blijkt uit de nieuwe Maatschappelijke Barometer.  Echter, ondanks deze toename in bekendheid, neemt de waardering voor politici niet toe. Onze data laten zien dat alle partijleiders vergelijkbaar, of zelfs iets lager, beoordeeld worden. Zelfs de meest gewaarde politici, Omtzigt (6.4), Yeşilgöz (5.8) en Van der Plas (5.5), dalen deze meting in waardering. 

 

 

Premier-waardigheid Omtzigt daalt, ook onder eigen achterban

Al enige tijd meten we in de Maatschappelijke Barometer de premier-waardigheid van de partijen die op dit moment als grootste worden gepeild. Waar Pieter Omtzigt sinds het begin van onze metingen het meest premier-waardig werd geacht door Nederlanders, lijkt dit langzaamaan af te nemen. De partijleider van NSC werd in juli nog door de helft van de Nederlanders (46%) als de ideale premier omschreven, maar inmiddels ziet nog maar een derde van de Nederlanders (34%) hem als de ideale premier. Ook onder de eigen achterban is deze dalende trend zichtbaar: op dit moment vindt twee derde van de NSC-kiezers (66%) Pieter Omtzigt de meest ideale premier, waar dit de afgelopen maanden nog rond de 70% schommelde. 

 

De afname van de premier-waardigheid van Omtzigt kan mogelijk verband houden met de lagere beoordeling die hij ontvangt op de aspecten 'Benaderbaar' (van 53% naar 48%) en 'Oprecht' (van 64% naar 58%) in vergelijking met onze vorige meting. Desondanks blijft Omtzigt nog steeds het best beoordeeld op alle voorgelegde eigenschappen (krijgt zaken voor elkaar en vernieuwend).

Ook Yeşilgöz wordt minder oprecht geschat dan ongeveer een maand geleden. Op dit moment vindt 42% van de Nederlanders de partijleider van de VVD oprecht, terwijl dit in onze vorige meting nog 49% was. Daarnaast ontvangt ze ook een lagere beoordeling op het aspect 'Krijgt zaken voor elkaar'. Bij onze vorige meting dacht nog 47% van de Nederlanders dat ze zaken voor elkaar krijgt, maar dat is inmiddels gedaald naar 40%.
Frans Timmermans wordt vaker gezien als 'benaderbaar'. Op dit moment beschouwt 28% van de Nederlanders hem als dusdanig.

 

 

Kiezers zien Frans Timmermans als beste vertegenwoordiger in het buitenland

Uit onze Maatschappelijke Barometer blijkt dat Nederlanders Frans Timmermans de meest geschikte politicus vinden om Nederland in het buitenland te vertegenwoordigen. Volgens onze data vindt 29% van de Nederlanders dat Timmermans het meest geschikt is voor deze rol. Dilan Yeşilgöz volgt op de tweede plaats, met 20% van de Nederlanders die haar als de beste vertegenwoordiger voor Nederland in het buitenland zien. Pieter Omtzigt wordt door slechts 11% van de Nederlanders gezien als de beste vertegenwoordiger van Nederland in het buitenland.

 

 

Coalitievorming: grootste rechtse partijen en GroenLinks-PvdA meest favoriete coalitiepartijen voor Nederlanders

Nu de meeste partijen zinspelen met welke partijen zij het liefst in een volgend kabinet zouden willen samenwerken, hebben wij de afgelopen metingen aan de achterban van de grootste partijen gevraagd welke partijen zij het liefst terugzien in een volgend kabinet. NSC blijkt nog steeds populair: onder alle partijen wordt NSC door minimaal een kwart van de kiezers genoemd als partij die zij het liefst in een volgend kabinet terug willen zien. De aantrekkingskracht tussen NSC en BBB is het grootst: de aanhangers van beide partijen willen het liefst met elkaar samenwerken. 

BBB wordt zelf minder vaak genoemd als meest wenselijke coalitiepartij: in onze vorige meting vond 27% van de Nederlanders dat de BBB absoluut in een volgend kabinet terecht moest komen, maar inmiddels is dit aandeel gedaald naar 22%. 

De PVV blijft het meest voor verdeeldheid zorgen: een op de vijf Nederlanders (22%) ziet de partij het liefst terug in een volgend kabinet, maar een vergelijkbaar aandeel (24%) wil juist absoluut niet dat de partij in een volgend kabinet komt. 

VVD’ers lijken steeds positiever te kijken naar een samenwerking met de PVV. Waar in onze vorige meting nog één op de tien VVD’ers (10%) wilde samenwerken met de PVV, is dat inmiddels gestegen naar 16%. Ook noemt de achterban van de VVD deze partij veel minder vaak als partij die absoluut niet in een volgend kabinet moet komen: nu ziet 22% van de VVD’ers de PVV het liefst niet terug in een volgend kabinet, eerder was dit nog 33%. 

 

 

Stemzekerheid stijgt onder kiezers, maar ligt lager dan bij laatste Tweede Kamerverkiezingen 

Op dit moment, een week voor de verkiezingen, is 40% van alle Nederlanders zeker van hun stemkeuze. Ondanks deze toename in stemzekerheid ligt het huidige percentage nog steeds lager dan bij de verkiezingen in 2021, toen had 46% van de Nederlanders al een sterke voorkeur voor één partij.

 

 

Jongeren twijfelen nog steeds veel over de partij waar ze op willen stemmen, slechts 26% van hen heeft een sterke voorkeur voor één partij. 

 

 

Landelijke media en kieswijzers belangrijkste informatiebronnen voor verkiezingen 

Gevraagd naar hoe Nederlanders zich informeren voor de verkiezingen, blijkt dat de landelijke media (45%), online kieswijzers (44%) en tv-debatten (35%) de belangrijkste bronnen van informatie zijn. 

De manier waarop Nederlanders zich informeren over de verkiezingen, verschilt sterk onder generaties. Zo zijn de landelijke media (60%), tv-debatten (45%) en online kieswijzers (37%) de belangrijkste informatiebronnen voor oudere Nederlanders (70+), waar jongeren zich met name informeren aan de hand van online kieswijzers (46%), sociale media (30%) en familie en vrienden (27%). 

 

 

Onderzoeksverantwoording 
De data zijn gebaseerd op online onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van de Nederlandse stemgerechtigde bevolking (n=2.052) tussen 10 en 13 november. Afwijkingen tussen de samenstelling van de steekproef en de samenstelling van de Nederlandse stemgerechtigde bevolking op de kenmerken leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de laatste landelijke verkiezingen (de Tweede Kamerverkiezingen van 2021) zijn door middel van een weging gecorrigeerd. 

 

Meer informatie

Deze peiling is onderdeel van de maandelijks terugkerende Maatschappelijke Barometer. 

Neem voor meer informatie over dit onderzoek contact op met Sander Nieuwkerk ([email protected]).